Có thể nói “Tiếng chim hót trong bụi mận gai” là một tựa đề quyển sách khá nhẹ nhàng. Nhưng liệu những điều ẩn chứa bên trong cuốn tiểu thuyết này?
Đây là một trong những cuốn tiểu thuyết nổi tiếng nhất của nữ văn sĩ người Úc Colleen McCulough. Tiếng chim hót trong bụi mận gai được xuất bản vào mùa xuân năm 1977 tại New York, San Francisco, London, Sydney.
Ít lâu sau đó, nó đã được dịch thành 7 thứ tiếng và ngày càng được đọc giả đón nhận. Không những được người đọc yêu thích mà đây còn là cuốn tiểu thuyết văn học được các nhà phê bình đánh giá rất cao. Có thể nói một điều rằng, Tiếng chim hót trong bụi mận gaii là tác phẩm đặc sắc và giá trị trong nền văn học thế giới hiện đại.
Tác giả Colleen McCulough
McCulough không phải là nhà văn chuyên nghiệp, hầu như không ai biết đến bà. Mãi đến khi cuốn tiểu thuyết này ra đời mới mang lại vinh dự cho sự nghiệp viết lách của Colleen McCulough.
Những điều cần biết về tác giả của “Tiếng chim hót trong bụi mận gai”:
- Bà sinh ra trong một gia đình công nhân xây dựng từ Ireland
- Cả một tuổi thanh xuân của bà gắn liền với nhà thờ công giáo
- Năm 1974 bà viết cuốn tiểu thuyết đầu tiên, không có tiếng vang gì
- “Tiếng chim hót trong bụi mận gai” được thai nghén trong ngót bốn năm. Mãi đến đầu mùa hè 1975, bà bắt tay vào viết và liền một mạch trong thời gian mười tháng
- Trong suốt thời gian cho ra đời quyển tiểu thuyết và vẫn bận với hàng tá việt vào bệnh viện. Tuyệt vời rằng, tác phẩm chỉ được viết vào ban đêm và cả ngày chủ nhật mà thôi
Với hình thức hành văn xuôi cổ có tính anh hùng ca, nhưng cách xây dựng tình huống cuộc đời nhân vật của bà lại hết sức điềm đạm. Cuốn tiểu thuyết được viết về lịch sử nửa thế kỷ của ba thế hệ một gia đình lao động – gia đình Cleary.
Câu chuyện xoay quanh ba nhân vật Fiona, Meggie – con gái bà và cha đạo Ralph de Bricassart, và Meggie chính là nhân vật trung tâm của mọi vấn đề – đó là mối tình lớn lao trong sáng với cha đạo Ralph.
Nếu Fiona gan góc chịu đựng mọi tai họa nhưng cam chịu số phận thì con gái bà là Meggie đã tìm cách cướp lấy hạnh phúc của mình từ tay Chúa trời. Và Jaxtina, con gái của Meggie là một cô gái hiện đại, có những chuẩn mực đạo đức hoàn toàn khác.
Tiếng chim hót trong bụi mận gai tập trung vào những xung đột tâm lý – đạo đức nhiều hơn là những vấn đề giai cấp – xã hội. Các nhân vật tuy vẫn chịu ảnh hưởng của hoàn cảnh, nhưng chủ yếu là ứng xử theo tính cách riêng của mình nhiều hơn.
“Có một truyền thuyết về con chim chỉ hót có một lần trong đời, nhưng hót hay nhất thế gian. Có một lần nó rời tổ bay đi tìm bụi mận gai và tìm cho bằng được mới thôi. Giữa đám cành gai góc, nó cất tiếng hót bài ca của mình và lao ngực vào chiếc gai dài nhất, nhọn nhất. Vượt lên nỗi đau khôn tả, nó vừa hót vừa lịm dần đi, và tiếng ca hân hoan ấy đáng cho cả sơn ca và hoạ mi phải ghen tị. Bài ca duy nhất, có một không hai, bài ca phải đánh đổi cả tính mạng mới có được.” – Trích Tiếng chim hót trong bụi mận gai
Tính hiện thực và lãng mạn trong tác phẩm này hòa lẫn vào nhau tới mức nhuần nhị. Sự miêu tả tỉ mỉ bằng hình thức của bản thân đời sống, cả từ cách ăn mặc, lời ăn tiếng nói của nhân vật, cho đến cách xén lông cừu, nếp sống hàng ngày… Những tính cách phi thường rực rỡ biểu hiện trong những biến cố đột ngột, đầy hấp dẫn tạo nên màu sắc lãng mạn rất rõ nét.
Cảm nhận về ý nghĩa của sách
Cuốn tiểu thuyết “Tiếng chim hót trong bụi mận gai” phản ánh hiện thực, đời sống, số phận của những con người thuộc giai cấp tư sản. Sự phát triển mang tính kế thừa và đổi mới của ba thế hệ gia đình này là hình mẫu thu nhỏ của lịch sử dân tộc. Thế hệ trẻ vẫn giữ được nét đẹp của gia đình nhưng thêm vào đó chính là tiếp thu sự phát triển của thời đại tiến bộ.